Rumunii czy Rumuni – jak prawidłowo odmieniać?

Na początku listopada 2021 roku zrobiłam na instagramowym stories małą ankietę. Pytania dotyczyły tego, w jaki sposób poprawnie mówić o rumuńskim kraju i jego rodowitych mieszkańcach (celowo nie używam tutaj nazw, by nic Ci nie sugerować zanim przejdziesz poniższy krótki quiz). Odpowiedzi było dużo więcej niż się spodziewałam. Nie patrzyłam jak kto odpowiadał, bo to mało istotne. Chodziło mi o ogólną statystykę, o świadomość językową. Za chwilkę przedstawię wyniki, ale najpierw masz okazję się sprawdzić:

Na pierwsze pytanie (o to, kto zamieszkuje Rumunię), poprawnie odpowiedziało ponad 77% osób. Co ciekawe, aż 6% wskazało na jedną z błędnych odpowiedzi: „Rumunowie”. Nie ma takiej formy.

Rumunię zamieszkują Rumunki i RUMUNI (z jednym „i” na końcu). W liczbie pojedynczej: Rumunka/Rumun.

Na drugie pytanie (o to, gdzie byłam w tym roku), poprawnie odpowiedziało ponad 85% respondentów.

Byłam w RUMUNII. Nie mogę w tym roku pominąć RUMUNII. Przyglądam się RUMUNII. Zimą zawsze myślę o RUMUNII.

Wiem jednak, że to „i” na końcu może być dla wielu kłopotliwe. Jak to sobie w głowie uzasadnić i zapamiętać? Gdy mówimy o ludziach, używamy jednego „i” na końcu. Gdy natomiast mówimy o kraju, piszemy podwójne „i”. Gdyby sięgnąć do zapisu fonetycznego, to „Rumunia” wymawiamy w ten sposób: [rũˈmũɲja]. Zatem „Rumunii” będzie miało końcówkę [-ɲji]. To słychać, gdy poprawnie przeczytasz. Spróbuj: W Rumunii mieszkają Rumuni. Rumuni pochodzą z Rumunii.

Co do kolejnych dwóch pytań (o to, gdzie jedziemy i gdzie przebywamy) – w relacji zadałam tylko jedno z nich i 88% obserwatorów udzieliło poprawnej odpowiedzi. Przyznam, że zupełnie nie wiem, skąd się bierze to „na”. Jedziemy przecież DO Rumunii, tak samo jak do Chorwacji i do Hiszpanii. Przebywamy W Rumunii, w Chorwacji albo w Hiszpanii. Nigdy „na”! Możemy pojechać na Maderę (wyspa) i wspiąć się na Giewont (góra). Ale jedziemy zawsze DO Rumunii.

Istnieją również oficjalne polskie nazwy W sieci bez problemu znajdziesz Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata z 2013 r., wydany przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii – bardzo polecam! miast, rzek, regionów czy innych rumuńskich miejsc. Uwaga – one się odmieniają!

• Jassy (rum. Iași) – Jedziemy do Jass/Jassów (zależy który słownik się weźmie do ręki). W telewizji mówią o Jassach. Bardzo mi się podobał jaski pałac.
• Braszów (rum. Brașov) – Przyjechaliśmy do Braszowa. W TV mówią o Braszowie. Spaceruję po braszowskim rynku.

Inne polskie nazwy, których odmianę możesz sprawdzić chociażby w Wikisłowniku:

Bukareszt (rum. București), Kluż (rum. Cluj), Konstanca (rum. Constanţa), Marmarosz (Maramureș), Sybin (rum. Sibiu), Tulcza (rum. Tulcea), Bystrzyca (rum. Bistriţa), Fogarasz (rum. Făgăraș), Mołdawica (rum. Moldoviţa), Syhot Marmaroski (rum. Sighetu Marmaţiei), Żelazna Brama (rum. Porţile de Fier), Góry Rodniańskie (rum. Munţii Rodnei), Rudawy Siedmiogrodzkie (rum. Munţii Metaliferi), Rezerwat Biosfery Delty Dunaju (rum. Rezervaţia Biosferei Delta Dunării) i wiele innych…

Na koniec jeszcze zostawiam słowniczek, który podpowie Ci jak mówić w Rumunii o naszym kraju:

Polska – rum. Polonia

Rzeczpospolita Polska – Republica Polonă

Jestem z Polski. – Sunt din Polonia.

Jestem Polakiem/Polką. – Sunt polonez/poloneză.